ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ – 1000+ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ನದಿಯ ಉಗಮ ಸ್ಥಾನ

ಶ್ರೀ ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೊಪ್ಪ ತಾಲೂಕಿನ ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮ ಕೆಸವೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರೂ, ದೇವಾಲಯವು ನಂಬಲಾಗದಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹಿಂದಿನದ್ದು ಎಂದು ಹಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ ಈ ಸ್ಥಳವು ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ನದಿಯ ಉಗಮ ಸ್ಥಾನವೂ ಹೌದು.

ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ?

ಸ್ಥಳ: ಶ್ರೀ ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಸಿದ್ದರಮಠ ರಸ್ತೆ, ಕೆಸವೆ, ಕೊಪ್ಪ ತಾಲೂಕು, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆ.

ಸಮಯ: ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 7:30 ರಿಂದ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12ರ ವರೆಗೆ. ಸಂಕಷ್ಟಿಯ ದಿನದಂದು ರಾತ್ರಿ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಇರುತ್ತದೆ

ಕೊಪ್ಪ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೇವಲ 4 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆ (KSRTC) ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಸ್‌ಗಳು ಕೊಪ್ಪದ ಮೂಲಕ ಆಗಾಗ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಆಟೋ ರಿಕ್ಷಾವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ರೈಲಿನ ಮೂಲಕ: ಶಿವಮೊಗ್ಗ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ (74 ಕಿಮೀ) ಮತ್ತು ಭದ್ರಾವತಿ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ (71 ಕಿಮೀ) ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಎರಡು ಹತ್ತಿರದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು. ಶಿವಮೊಗ್ಗ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ರೈಲುಗಳ ಸಂಚಾರ ಇರುವುದರಿಂದ ನಾನು ನಿಮಗೆ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ಬರುವ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತೇನೆ. ನೀವು ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಕೊಪ್ಪಕ್ಕೆ ಬಸ್ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಬ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ನಂತರ ನೀವು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದು.

ವಿಶೇಷ ಸೂಚನೆ: ದೇವಾಲಯವು ನಿಖರವಾಗಿ 12 ಗಂಟೆಗೆ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, 12 ಗಂಟೆಯ ಮೊದಲು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ.

ಶಿವಮೊಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಆರಂಭಗೊಂಡರೂ ಅಲ್ಲಿಂದ ವಿಮಾನಗಳು ಸಂಚಾರ ನಡೆಸಿಲ್ಲ. ಅದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನಿಮಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಇತಿಹಾಸ

ದೇವಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಗೆ ಶನಿ ದೋಷ ಬಂದಾಗ, ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದಾಗ ಅವರು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಗೆ ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುವಂತೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಆಜ್ಞೆಯಂತೆ ದೇವಿಯು ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದಳು ಮತ್ತು ಮೃಗವಧೆ (ಈ ಸ್ಥಳದಿಂದ 16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರ) ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದಳು. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಅಘಸ್ತ್ಯ ಮಹರ್ಷಿಯ ಆಶ್ರಮದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಾಗ, ಅವಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಇಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಹಾಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ ಗಣಪತಿಯಿಂದ ದೇವಿಗೆ ಶನಿ ದೋಷದ ನಿವಾರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಭಕ್ತಿ ನೋಡಿ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವರಿಗೆ ಸಂತೋಷವಾಯಿತು. ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮನು ಸ್ವತಃ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿದನು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಕಮಂಡಲದಿಂದ ನೀರನ್ನು ಚಿಮುಕಿಸಿ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಗೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ನೀರನ್ನು ಒದಗಿಸಿದನು. ಆ ಚಿಮುಕಿಸಿದ ನೀರು ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ನದಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ನದಿಯ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಾಗಿ ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.

ಗಣಪತಿಯ ಪ್ರತಿಮೆಯ ಪಾದಗಳ ಕೆಳಗೆ, ಎಂಟು ದಳಗಳ ಹೂವಿನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ಪವಿತ್ರ ಬಂಡೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ನದಿಯು ಪ್ರತಿದಿನ ವರ್ಷವಿಡೀ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.

1000 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದಾದ ದೇವಾಲಯ

ಒಮ್ಮೆ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬೆಂಕಿ ಬಿದ್ದಾಗ ಹಳೆಯ ವಿಗ್ರಹದ ಕೈ ಮತ್ತು ಕಿವಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಜನರು ಹೊಚ್ಚಹೊಸ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಯೋಚಿಸಿದರು. ಕಾರ್ಕಳದ ಶ್ರೀ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಶೆಣೈ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಾದ ಶ್ರೀ ಶ್ಯಾಮರಾಯ ಆಚಾರ್ಯರು ಈಗಿರುವ ನೂತನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದಿನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ ಶಿಲ್ಪ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಜ್ಞಾನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು 1926 ರಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯದ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರಕ್ಕಾಗಿ 1 ರೂಪಾಯಿ 56 ಪೈಸೆಯನ್ನು ದೇಣಿಗೆ ನೀಡಿತ್ತು. ತಾಲೂಕು ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿನ ನೋಂದಾವಣೆ ಈ ನಮೂದನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳು, ಈ ದೇವಾಲಯ ಎಷ್ಟು ಹಳೆಯದು ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ ಗಣಪತಿಯ ಕ್ಷೇತ್ರ

ಶನಿದೇವನ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯು ಇಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದಳು. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಲ್ಲಿನ ಗಣಪತಿಯು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಆಶೀರ್ವಾದದೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾನೆ.

ಈಗಿನ ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಗಾತ್ರದಂತೆಯೇ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಗ್ರಹದ ಮೇಲಿರುವ ಒಂದು ಕೈ ಮೋದಕವನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಅಭಯ ಹಸ್ತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಈ ಗಣೇಶನ ವಿಗ್ರಹವು ಸುಖಾಸನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಗಣಪತಿಯು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಶನಿದೋಷವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಶನಿ ದೋಷವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಶನಿ ದೋಷವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅನೇಕ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12 ಗಂಟೆಗೆ, ಪೂಜೆಯ ನಂತರ, ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಂಕಷ್ಟಿಯ ದಿನದಂದು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ದಿನದಂದು ನೂರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.

ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಪವಿತ್ರ ಕೊಳ

ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಉಗಮವಾಗುವ ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ನದಿಯು ಅಲ್ಲಿಂದ ಕೊಳವೆಯ ಮೂಲಕ ಹರಿದು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕೊಳದಲ್ಲಿ ತೀರ್ಥ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬೀಳುತ್ತೆ. ಎಷ್ಟೋ ಜನ ಭಕ್ತರು ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ತೀರ್ಥ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ನಂತರ ದೇವರಿಗೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದರೆ ಅವರ ಶನಿದೋಷ ನಿವಾರಣೆ ಆಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಗಣಪತಿಯು ವಿದ್ಯಾದಾಯಕನಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ತೀರ್ಥವನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ದು 21 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಕುಡಿಸುವುದರಿಂದ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ದೇವಾಲಯದ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಯಾವುದೇ ನೀರಿನ ಮೂಲ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ನದಿ ಹರಿಯುವುದು ಆಶ್ಚರ್ಯವೇ ಸರಿ.

ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಶ್ರೀ ಕಮಂಡಲ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಬಹಳ ಶಾಂತ ಸುಂದರ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಇರುವಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರ. ನಾವು ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸಂತೋಷ ತಂದಿತು. ನೀವು ಯಾವತ್ತಾದರೂ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನ ಕಡೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದರೆ ಖಂಡಿತ ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ದೇವರ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಈ ವಿಡಿಯೋ ನೋಡಿ:

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು